Wakacyjne przygody i nawiązane w ich trakcie nowe znajomości, zasadniczo sprzyjają naszemu rozwojowi. Bywa jednak i tak, że spotykamy na swojej drodze ludzi toksycznych. Podtrzymywanie kontaktu z nimi negatywnie odbija się na naszej psychice. Są wśród nich również tacy, którzy świadomie chcą nam zaszkodzić w sferze duchowej.
Werbownicy
Letnie miesiące są według statystyk czasem żniw dla różnego rodzaju sekt i parareligijnych stowarzyszeń. Na kontakt z nimi najczęściej narażona jest młodzież, która przeżywa kryzysy egzystencjalne lub relacyjne. Wyrafinowane techniki pozyskiwania nowych członków stosowane przez werbowników, często ukryte są pod płaszczykiem celów religijnych (np. nowatorskie studium Biblii), edukacyjnych (np. wykłady w temacie ekologii), społeczno-politycznych (np. sympozja o tolerancji), handlowych (np. szkolenia na temat kariery), czy terapeutycznych (np. nauka technik relaksacyjnych). Stosowana w ich trakcie psychomanipulacja ma pozyskać nowych adeptów. Początkowo uwodzi się ich „na miękko” i bombarduje miłością, by w czasie kolejnych etapów wtajemniczeń doprowadzić do przejęcia kontroli nad ich myślami, uczuciami i zachowaniami, a w konsekwencji do uzależnienia fizycznego i duchowego.
Niepokojące zmiany
Jeśli bliska nam osoba miała kontakt z toksyczną organizacją religijną, zauważymy w krótkim czasie narastające u niej zmiany zachowania, typu: niespodziewana reorganizacja filozofii i sposobu odżywiania, zmniejszona elastyczność myślenia i częste podejmowanie tematów związanych z wiarą, porzucenie dotychczasowych zainteresowań i kontaktów społecznych na rzecz silnego angażowania się w nową grupę, nagła przebudowa systemu wartości i poglądów. Na poziomie emocjonalnym zaś – naprzemiennie z euforycznymi stanami – ofiarę sekty zacznie charakteryzować poczucie winy, alienacja społeczna, stany depresyjne, bezsenność, lęki.
Gdzie szukać pomocy
Na terenie naszego kraju istnieje szereg centrów i stowarzyszeń niosących pomoc rodzinom, których członkowie uwikłali się w destrukcyjne kulty. Można w nich otrzymać specjalistyczną pomoc, wsparcie duchowe oraz rzetelną wiedzę. Najbardziej rozpowszechnione są Ośrodki Informacji o Nowych Ruchach Religijnych i Sektach (zlokalizowane zazwyczaj w miastach akademickich lub przy sanktuariach) oraz Ruch Obrony Jednostki i Rodziny, który jest stowarzyszeniem ofiar sekt. Również Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji opracowało „Raport o niektórych zjawiskach związanych z działalnością sekt w Polsce”. Zainteresowani znajdą wszelkie dane w Internecie.
Gdy dziecko traci wiarę
W procesie poszukiwania swojego własnego sytemu wartości i religijności, obserwujemy u młodzieży dłuższe bądź krótsze czasy powątpiewań, buntów, odejść od wiary, czy chwytanie się jej namiastek. Częściowo jest to naturalne i nie należy się tego bać. (Problem zaczyna się dopiero wtedy, gdy ktoś wykorzystując ten okres rozwojowy naszego potomstwa, próbuje je uwieść do jakiejś sekty!) Ważne, by wtedy nie tracić emocjonalnego kontaktu z dzieckiem, obdarzać je akceptacją, ale i modlić się za nie usilnie. Natomiast jeśli między rodzicami a młodzieżą często dochodzi do kłótni i nieporozumień, warto skorzystać z pomocy specjalisty. Doświadczony psycholog lub terapeuta pomoże w poprawie jakości komunikacji wewnątrz systemu rodzinnego, dzięki czemu łatwiej będzie wzajemnie wspierać się i przekazywać wartości religijne.
Tolerancja religijna?
Jedna z teorii psychologii religii mówi, że na naszą sferę wiary projektujemy niejako emocjonalny stosunek z rodzicami. Według tej koncepcji, taką mamy relację z Bogiem, jakiego traktowania doświadczaliśmy od ojca; zaś zachowania matki będą odwzorowywały się na naszym stosunku do Kościoła. Czasem jednak zdarza się i tak, że nawet przy najlepszych chęciach i staraniach rodziców, młodzież wybiera inną ścieżkę wiary, niż tę, w której była wychowywana. O tym, jak sobie z tym poradzić, podpowiada abp Grzegorz Ryś w dwóch świetnych konferencjach zamieszczonych na YouTube pt. „Jak budować relacje w rodzinie?” oraz „Gdy dorastające dzieci odchodzą od wiary”.
Joanna Kalisty
