„Ku Kościołowi synodalnemu: komunia, uczestnictwo i misja” – to temat XVI Zwyczajnego Zgromadzenia Ogólnego Synodu Biskupów, który odbędzie się odbędzie się 9-10 października br. w Watykanie. Inauguracji Synodu dokona papież Franciszek. Nie jest to jedynie wydarzenie, ale proces obejmujący trzy fazy: lokalną, kontynentalną i powszechną i rozłożony w czasie od października 2021 r. do października 2023 r.
Faza diecezjalna synodu – Głos wszystkich ochrzczonych
17 października we wszystkich diecezjach świata proces synodalny zostanie zainaugurowany przez biskupów miejsca. Tym samym rozpocznie się faza diecezjalna synodu, która potrwa do kwietnia 2022 r. Bp Adrian Galbas, biskup pomocniczy diecezji ełckiej, przewodniczący Rady ds. Apostolstwa Świeckich podkreślił, że jej celem będą konsultacje, dzięki którym w procesie synodalnym zostanie wysłuchany głos wszystkich ochrzczonych.
„Pan Bóg zaprasza nas dzisiaj na nowo, żebyśmy otwarli się na Jego słowo, każdy osobiście, ale także, żeby otwarła się na Jego słowo każda wspólnota w Kościele, w tym każda parafia. Papież obmyślił Synod w ten sposób, że pierwsza jego cześć jest po to, aby każdy w Kościele mógł powiedzieć, to, co sam słyszy, to, co Bóg do niego mówi. Każdy jeden, nie tylko ten z pierwszej, ale także ten z ostatniej kościelnej ławki, a nawet ten, który nie jest w żadnej ławce. Nie jest, bo sobie poszedł, nie jest, bo został wypchnięty, czasami także z powodu arogancji księży albo nie jest, bo tak naprawdę nigdy nie był w Kościele. Do chrztu został przyniesiony, do Pierwszej Komunii został przyprowadzony, do bierzmowania być może został przymuszony, chcąc mieć świstek, ale nigdy nie był tak naprawdę sam w jego środku. Nigdy nie powiedział: to jest mój Kościół, to jest moja wspólnota, to jest moja parafia. I papież mówi: chodzi o to, żeby dziś usłyszeć także głos tych osób; wykluczonych, zmarginalizowanych i nieaktywnych” – mówił bp Galbas.
Dokument Przygotowawczy
Aby ułatwić ten proces, sekretariat Synodu Biskupów przygotował dla diecezji Dokument Przygotowawczy, vademecum oraz kwestionariusz. W Dokumencie Przygotowawczym czytamy, że „należy rozważyć, jak odpowiedzialność i władza są przeżywane w Kościele i wykluczyć praktyki niezgodne z Ewangelią. Kościół musi stawić czoło brakowi wiary i korupcji również we własnych strukturach”. Dokument wzywa do rozliczenia się z mentalnością klerykalizmu. Jak napisano: „Nie możemy zapomnieć o cierpieniach nieletnich i bezbronnych z powodu nadużyć seksualnych, nadużyć władzy i sumienia przez wielu ludzi Kościoła”. Mowa jest również o prześladowaniach, jakie chrześcijanie cierpią w niektórych krajach świata, a także o konieczności wsłuchania się duchownych w głosy wiernych świeckich – wskazuje przewodniczący Rady ds. Apostolstwa Świeckich..
Dokument Przygotowawczy wskazuje dziesięć głównych kwestii, wyrażających różne aspekty „przeżywanej synodalności”, które powinny być przedmiotem prac w Kościołach lokalnych:
- Towarzysze podróży
W Kościele i w społeczeństwie jesteśmy na tej samej drodze, ramię w ramię.
- Słuchanie
Słuchanie jest pierwszym krokiem, ale wymaga otwartego umysłu i serca, bez uprzedzeń.
- Zabieranie głosu
Wszyscy są zaproszeni do mówienia z odwagą i parezją, to znaczy łącząc wolność, prawdę i miłość.
- Celebrowanie
„Podążanie razem” jest możliwe tylko wtedy, gdy opiera się na wspólnotowym słuchaniu Słowa i sprawowaniu Eucharystii.
- Współodpowiedzialni w misji
Synodalność służy misji Kościoła, do udziału w której powołani są wszyscy jego członkowie.
- Prowadzenie dialogu w Kościele i społeczeństwie
Dialog jest drogą wytrwałości, która obejmuje także milczenie i cierpienie, lecz jest zdolny do zbieranie doświadczeń ludzi i narodów.
- Z innymi wyznaniami chrześcijańskimi
Dialog między chrześcijanami różnych wyznań, zjednoczonymi przez jeden chrzest, zajmuje szczególne miejsce w drodze synodalnej.
- Władza i uczestnictwo
Kościół synodalny jest Kościołem uczestniczącym i współodpowiedzialnym.
- Rozeznawanie I Podejmowanie Decyzji
W stylu synodalnym decyzje podejmowane są na drodze rozeznania, na podstawie konsensusu wypływającego ze wspólnego posłuszeństwa Duchowi Świętemu.
- Formowanie się do synodalności
Duchowość podążania razem jest powołaniem do stawania się zasadą wychowawczą dla formacji osoby ludzkiej i chrześcijanina, rodzin i wspólnot.
Konsultacje diecezjalne
W każdej diecezji jak również w parafiach zostanie wyznaczona osoba odpowiedzialna (lub cały zespół), pozostający w kontakcie z odpowiedzialnym z ramienia konferencji episkopatu, a ten z kolei: z sekretariatem Synodu Biskupów. Konsultacje diecezjalne zakończą się diecezjalnym spotkaniem przedsynodalnym, a wypracowane materiały zostaną przekazane do konferencji episkopatu.
Jak napisano w Dokumencie Przygotowawczym „celem Synodu, a zarazem tej konsultacji, nie jest tworzenie dokumentów, lecz przemiana stylu życia Kościoła, zrodzenie ufności, wizji i marzeń, a także budowanie pozytywnej wyobraźni”. „Zachęcam, by propozycji synodu nie zmarnować i jej nie zlekceważyć. Nie zbieramy się na synodzie po to, żeby mówić, co mamy zrobić, tylko, żeby zrobić to, co mówi nam Bóg” – powiedział bp. Galbas.
Synod pod hasłem „Ku Kościołowi synodalnemu, komunia, uczestnictwo i misja” zakończy się w 2023 roku zgromadzeniem w Rzymie.
