Sens istnienia to zagadnienie, które pojawia się w kolejnych etapach życia każdego człowieka. Cechą dzisiejszego świata jest wszechogarniająca nas nuda. Przez obecność pustki egzystencjalnej w życiu człowieka tłumaczy się wiele przypadków depresji, uzależnień i zachowań agresywnych. Austriacki psychoterapeuta prof. Viktor Frankl zrozumiał, że odkrycie celu, nadaje sens życiu. W czasie swego pobytu w obozie koncentracyjnym zaobserwował, że „największe szanse na przeżycie mieli ludzie świadomi tego, że w przyszłości czeka na nich konkretne zadanie do wykonania” [1]. Ludzie, którzy spodziewali się ponownie ujrzeć swoje rodziny, byli bardziej odporni na choroby i w mniejszym stopniu poddawali się ogromnej presji psychicznej. Pozostali dużo szybciej umierali z wycieńczenia. Z tej analizy Frankla płynie wniosek, że „poszukiwanie sensu stanowi podstawową motywację w życiu człowieka”. Wiele problemów psychicznych człowieka wynika więc z poczucia braku sensu życia.
Drogą człowieka jest odnalezienie sensu życia
W naszym życiu niewskazane jest poszukiwać jakiegoś abstrakcyjnego sensu. Każda i każdy z nas ma wyjątkową „misję”, która ma na celu wypełnienie przez nas konkretnego zadania. Dobrą, a zarazem bardzo wymagającą wiadomością jest to, że nikt nas nie wyręczy, ani też nikt nas nie zastąpi w realizacji życiowego powołania. Życie dla każdego z nas jest niepowtarzalnym darem, tak samo i misja w tym życiu jest niepowtarzalna. Nie dostaniemy szansy, aby drugi raz przeżyć swoje życie. A więc nie tylko nasze powołanie jest niepowtarzalne, ale również i szansa na jego wypełnianie. Koniec końców, zamiast pytać o sens swego życia, człowiek powinien uświadomić sobie, że to on sam jest adresatem tego pytania. Inaczej: życie każdemu z nas zadaje pytania, a jedynym sposobem, na udzielenie mu odpowiedzi, jest branie w pełni odpowiedzialności za swoje, osobiste życie.
Miłość drogą do poznania człowieka
Kolejnym sposobem odnajdywania sensu w życiu jest doświadczenie czegoś – na przykład dobroci, prawdy, piękna – poprzez bezpośredni kontakt z przyrodą, kulturą, a także, nie mniej ważny, bezpośredni kontakt z drugim człowiekiem, którego wyjątkowości możemy doświadczyć poprzez miłość. MIŁOŚĆ jest jedyną drogą w życiu człowieka, aby mógł on ogarnąć pełnię bliźniego.
Święty Jan Paweł II w swojej pierwszej encyklice Redemptor hominis pisał w numerze 10: „Człowiek nie może żyć bez miłości. Człowiek pozostaje dla siebie istotą niezrozumiałą, jego życie jest pozbawione sensu, jeśli nie objawi mu się Miłość, jeśli nie spotka się z Miłością, jeśli jej nie dotknie i nie uczyni w jakiś sposób swoją, jeśli nie znajdzie w niej żywego uczestnictwa.”
Cierpienie formą odkrycia pełni
Nie determinują nas w życiu wydarzenia ani trudne sytuacje. Niektórzy ludzie, ciężko doświadczeni, potrafią odnaleźć mimo wszystko drogę prawdziwej radości. Wiele osób, mimo doświadczeń wojen, kataklizmów, różnego rodzaju cierpienia lub też choroby, przeżyli swoje życie „na pełnej petardzie”. Życie każdego człowieka może być więc udane i mieć swoje znaczenie. Dobrze urzeczywistnia to historia, którą przytoczyłem na początku tego artykułu.
Prośba do Pana Boga
Pomódlmy się słowami modlitwy św. Patryka, aby Pan Bóg nas w codzienności wspierał w realizacji życia w zgodzie z Jego planem miłości:
Bądź, Jezu, ze mną!
Po mej prawicy po mej lewicy.
Ogarnij mnie ze wszystkich stron.
Bądź w sercach wszystkich, co o mnie myślą.
Bądź w ustach wszystkich, co o mnie mówią.
Bądź w oczach, które mnie widzą.
Bądź w uszach, które mnie słyszą.
Bądź, Jezu, ze mną!
Ogarnij mnie ze wszystkich stron.
Amen.
[1] Człowiek w poszukiwaniu sensu. Głos nadziei z otchłani Holokaustu, Viktor E. Frank, Wydawnictwo Czarna Owca, Warszawa 2016
Damian Kurowski
